Singapore ilimnyonga mfungwa siku ya Jumatano baada ya kukutwa na hatia ya kosa la dawa za kulevya, ikiwa ni mara ya 12 kunyongwa katika jimbo hilo la jiji la Asia tangu mwaka jana.
Ni miongoni mwa nchi kadhaa zikiwemo Marekani, China, Iran, Misri na Saudi Arabia zinazoendelea kuwaua wafungwa.
Takriban watu 579 waliuawa katika nchi 18 mwaka 2021, 96 zaidi ya mwaka uliopita, shirika la kutetea haki za binadamu la Amnesty International linasema.
Lakini hali hiyo ilifuatia miaka sita ya kupungua kwa idadi ya watu walionyongwa.
“Ingawa hali ya kimataifa inabakia kuunga mkono kukomeshwa, ongezeko lililorekodiwa mwaka 2021 linapaswa kuwa onyo kwamba bado haujafika wakati wa kuacha shinikizo,” Amnesty iliandika katika ripoti ya Mei 2022.
Nchi tatu zilichangia asilimia 80 ya vifo vyote vilivyoripotiwa mwaka 2021: Iran, ikiwa na 314 (hadi asilimia 28), Misri na 83, na Saudi Arabia 65 (ongezeko la asilimia 240).
Takwimu za Amnesty hazijumuishi watu walionyongwa nchini China, inayoaminika kuwa mnyongaji mkuu zaidi duniani, pamoja na Korea Kaskazini na Vietnam. Nchi hizo tatu huweka data zao siri.
Nchi tatu zilichangia asilimia 80 ya vifo vyote vilivyoripotiwa mwaka 2021: Iran, ikiwa na 314 (hadi asilimia 28), Misri na 83, na Saudi Arabia 65 (ongezeko la asilimia 240).
Takwimu za Amnesty hazijumuishi watu walionyongwa nchini China, inayoaminika kuwa mnyongaji mkuu zaidi duniani, pamoja na Korea Kaskazini na Vietnam. Nchi hizo tatu huweka data zao siri.
-Ilifutwa katika nchi 108 –
Jumla ya nchi 108 zilikuwa zimekomesha rasmi hukumu ya kifo kwa uhalifu wote kufikia mwisho wa 2021, kulingana na Amnesty, kutoka nchi 16 mwaka 1977.
Zaidi ya theluthi mbili wameifuta kisheria au kiutendaji, huku Kazakhstan, Malawi na Sierra Leone zikiwa ni mataifa ya hivi punde zaidi kuanzisha marufuku hiyo.
-Marekani –
Unyongaji ulipungua kwa asilimia 35 Marekani mnamo 2021 katika mwaka uliotangulia, na watu 11 waliuawa katika maeneo sita.
Ilikuwa ni idadi ndogo zaidi ya watu walionyongwa nchini tangu 1988.
Utawala wa Rais Joe Biden uliweka kusitishwa kwa hukumu zote za shirikisho mnamo Julai 2021 kufuatia wimbi la kesi zenye utata chini ya rais wa zamani Donald Trump.
Virginia ikawa jimbo la 23 kukomesha hukumu ya kifo mnamo 2021, jimbo la kwanza kutoka Shirikisho la zamani la kusini kufanya hivyo.
Majimbo mengine matatu, California, Oregon, na Pennsylvania, yana usitishaji wa hukumu ya kifo, kumaanisha kuwa hayatumii ingawa inabaki kwenye vitabu vya sheria.
-Saudi Arabia –
Saudi Arabia iliwaua watu 81 katika siku moja mwezi Machi mwaka jana, zaidi ya 69 waliouawa katika mwaka wote wa 2021 na kiwango kikubwa kutoka 2020 wakati watu 27 waliuawa.
-Iran –
Watu 314 walionyongwa nchini Iran mwaka jana walikuwa idadi kubwa zaidi tangu 2017 na inaonekana hasa kuwa watu waliopatikana na hatia ya makosa yanayohusiana na dawa za kulevya, Amnesty ilisema.
-Misri –
Misri iliwaua kwa asilimia 22 watu wachache mwaka 2021 ikilinganishwa na 2020, na wanawake wanane kati ya watu 83 waliouawa.
-Hukumu za kifo –
Amnesty ilisema takriban hukumu za kifo 2,052 zilitolewa kote ulimwenguni mnamo 2021, ongezeko la asilimia 39 zaidi ya mwaka uliopita, na kurudisha nyuma kushuka kwa karibu sawa mnamo 2020 wakati mifumo ya haki ilikumbwa na janga la Covid-19.
