Kiwanda cha Pwani Oil kinachozalisha mafuta ya kupikia aina ya Freshfri, Salit na Fry Mate, imekifungia kiwanda chake cha mafuta kwa muda kutokana na uhaba wa malighafi iliyoshindwa kuagiza kutokana na uhaba wa dola za kuwalipa wauzaji kwa wakati.
Watengenezaji wa bidhaa hiyo wanahitaji kuwalipa wasambazaji wa mafuta yasiyosafishwa ya mawese kutoka Malaysia huku kukiwa na ushindani mkali wa uagizaji wa kimataifa.
“Kupata kiasi cha kutosha cha dola zinazohitajika ili kupata malighafi ya kutosha imekuwa tatizo. Hata hatuendeshi kiwanda kwa sasa kwa sababu ya ukosefu wa malighafi,” Mkurugenzi wa Biashara wa Pwani Oil Rajul Malde alisema.
Gavana wa Benki Kuu ya Kenya Patrick Njoroge Jumanne wiki jana alipuuzilia mbali wasiwasi wa Chama cha Wazalishaji wa Kenya (KAM) kwamba uhaba unaoendelea wa dola ulikuwa unachochea kuibuka kwa kiwango sawia cha kubadilisha fedha ambapo wakopeshaji hununua na kuuza zaidi ya kiwango rasmi kilichochapishwa.
Dk Njoroge alidumisha shughuli za soko la fedha za kigeni zipatazo dola bilioni 2 za fedha za Marekani kila mwezi, ambazo alionyesha zilitosha kukidhi mahitaji kutoka kwa waagizaji na makampuni kwa malipo kama vile gawio.
“Kwa sasa, kulingana na mapato kutoka kwa benki, tunaweza kupata kati ya $500,000 na $1 milioni kwa siku kwa mahitaji ya $2- $2.5 milioni kwa siku.
Kwa hivyo tunapata nusu tu ya kile tunachohitaji, wakati mwingine hata chini ya nusu,” Bw Malde alisema.
Alisema hali hiyo imechangiwa na ushindani mkubwa wa kimataifa wa mafuta ghafi ya mawese, ambayo yamepungua baada ya Indonesia kukaza sheria zake za kuuza nje ili kuweka kipaumbele kwa mahitaji ya ndani.
Indonesia inachangia takriban theluthi moja ya mauzo ya mafuta duniani, ambayo ni asilimia 60 ya mafuta ya mboga duniani – mengine yakiwa ni soya, alizeti na mafuta ya rapa.
Hilo limeifanya Malaysia kuwa chanzo kikuu cha mafuta ghafi ya mawese, malighafi kuu ambayo kampuni ya Pwani inayotumia katika utengenezaji wa bidhaa zake za mafuta ya kupikia kama Fresh Fri na Salit.