Kwa nini kuna ucheleweshaji wa njia ya umeme ya Kenya-Tanzania?

Kituo Kidogo cha Usambazaji Umeme cha Kenya Electricity Transmission Company Limited (KETRACO)

Benki ya Maendeleo ya Afrika (AfDB) imeibua wasiwasi kuhusu ucheleweshaji wa Kampuni ya Kusambaza Umeme ya Kenya (Ketraco) kulipa fidia kwa familia zilizo kando ya njia ya umeme kwenda Tanzania, jambo ambalo linaathiri kukamilika kwa wakati.

AfDB inasema Ketraco bado haijalipa familia zilizoathiriwa Sh64.719 milioni ili kuandaa njia ya kukamilika kwa laini hiyo kwa upande wa Kenya.

Benki ilifichua hayo katika mapitio yake ya mradi wa njia ya umeme ya kilomita 507.5, ikisema Hazina, Wizara ya Nishati na Ketraco zinapaswa kuharakisha fidia hiyo ili kukamilisha laini hiyo ifikapo Desemba 31.

Laini yenye uwezo wa kuhamisha unaokusudiwa wa MW 2,000 itaruhusu nchi hizo mbili kugawana umeme, hasa umeme wa maji na nishati safi, na kupunguza utegemezi wa mitambo ya joto kwa usambazaji wa bei nafuu na wa kudumu.

“Sehemu ya njia ya kusambaza umeme ya kV 400 kutoka Isinya hadi Namanga mpakani mwa Kenya/Tanzania inakaribia kukamilika mbali na shughuli za kusambaza umeme zilizodorora kutokana na ukosefu wa rasilimali fedha za kutosha kwa upande wa Ketraco kwa ajili ya fidia na makazi mapya ya watu walioathiriwa na mradi, ” AfDB inasema.

“Malengo ya Maendeleo ya Utekelezaji ni ya kuridhisha ingawa kukamilika na kuanza kutumika kwa vifaa hakutarajiwi hadi Robo ya Nne ya 2023 kwa sababu ya kukosekana kwa ufadhili wa kutosha wa wenzao.”

Ufichuzi huu unaonyesha kuwa Ketraco ilikuwa imejenga asilimia 68 ya laini hiyo kufikia mwisho wa mwaka jana.

Mradi huo ambao gharama yake inakadiriwa kuwa dola milioni 309.26 unafadhiliwa na AfDB na Shirika la Ushirikiano wa Kimataifa la Japan.

Njia hiyo itasaidia nchi hizo mbili kupunguza hitaji la kununua mitambo ya makaa ya mawe ambayo inaonekana kama njia ya kukidhi ongezeko la mahitaji linalotarajiwa katika mataifa hayo mawili, haswa Kenya.