Mkuu wa jeshi la Sudan Jenerali Abdel Fattah al-Burhan, ambaye alikua uso wa utawala wa kijeshi usio na mwisho nchini Sudan na mapinduzi yake ya 2021, sasa yuko kwenye vita na naibu wake.
Ili kutwaa mamlaka katika mapinduzi ya hivi majuzi zaidi ya Sudan, Burhan aliungana na Mohamed Hamdan Daglo, kamanda wa Kikosi kikubwa na chenye silaha kali cha Rapid Support Forces (RSF). Sasa wamegeukiana.
Wakati huo, mapinduzi hayo yalikuwa yameharibu kipindi cha mpito kwa utawala wa kiraia baada ya kuondolewa madarakani mwaka 2019 kwa kiongozi wa muda mrefu Omar al-Bashir, na kuzima matumaini ya demokrasia ya kuvunja mzunguko wa mapinduzi mfululizo ambayo yamefafanua historia ya kisasa ya Sudan.
Alizaliwa mwaka wa 1960 katika kijiji kaskazini mwa Khartoum, Burhan, anayejulikana kwa saini yake ya bereti ya kijani na sare ya kijeshi, alibakia hajulikani wakati mwingi wa kazi yake.
“Hajawahi kujulikana,” afisa wa jeshi, ambaye hakutaka jina lake litajwe, alisema mnamo 2019, huku Burhan akipata umaarufu.
“Yeye ni afisa wa ngazi ya juu ndani ya jeshi, lakini kimsingi ni mwanajeshi mkongwe.”
Burhan aliongoza vikosi vya ardhini vya nchi hiyo kabla ya Bashir kumfanya mkaguzi mkuu wa jeshi mnamo Februari 2019, miezi miwili kabla ya jeshi kumuondoa Bashir madarakani.
Mwaka 2015, aliratibu kutumwa kwa wanajeshi wa Sudan nchini Yemen kama sehemu ya muungano unaoongozwa na Saudi Arabia dhidi ya waasi wa Huthi wanaoungwa mkono na Iran.
Jenerali huyo alifanya kazi kwa karibu na RSF iliyojihami kwa silaha nyingi kwa ajili ya operesheni nchini Yemen, bila kukusudia kukuza hadhi ya mshirika wake wa baadaye wa mapinduzi Daglo kimataifa.
Ilikuwa ni kwa msaada wa Daglo ambapo Burhan alipata kazi hiyo ya juu mnamo 2019.
Kufuatia kupinduliwa kwa Bashir, Burhan aliapishwa kama kiongozi wa muda wa Sudan tarehe 11 Aprili 2019.
Mnamo Agosti mwaka huo, alipewa jukumu la kuwa mwenyekiti wa Baraza Kuu la Wanajeshi na raia, kuongoza mpito kuelekea demokrasia kamili.
Akiwa mwenyekiti wa Baraza Kuu, ambapo alianza kubadili mavazi ya kijeshi kwa suti zenye michirizi, Burhan aliimarisha uhusiano wa Sudan na mataifa yenye nguvu ya kimataifa na wachezaji wa kikanda, ikiwa ni pamoja na Marekani na Israel.
Mnamo Februari 2020, alikutana na Waziri Mkuu wa Israeli Benjamin Netanyahu nchini Uganda, na kuvunja mkataba wa muda mrefu na kuanza mchakato wa kuhalalisha uhusiano.
Pia alidumisha uhusiano wa karibu na jirani mwenye ushawishi mkubwa wa kaskazini, Misri.
Ingawa jenerali huyo pia amefanya safari kadhaa katika nchi tajiri za Ghuba, ambazo Sudan imekuwa ikizitegemea mara nyingi, wataalam wanaona kuwa naibu wake aliyegeuka mpinzani Daglo mara nyingi alimtangulia katika kila ziara.
Kufikia Oktoba 25, 2021, uwongo wote wa mpito wa kiraia baada ya Bashir uliachwa wakati Burhan alipoingia kwenye TV ya taifa katikati ya usiku.
Kwa kishindo kimoja, aliivunja serikali ya mpito, akawakamata viongozi wa kiraia na kujiweka madarakani, huku Daglo akiwa mtu wake wa mkono wa kulia.
Msukosuko wa kisiasa na kiuchumi unaozidi kuongezeka ulionekana kutokuwa endelevu kwa Burhan, ambaye Julai mwaka jana aliweka kiapo cha kushtukiza “kutoa nafasi kwa vikosi vya kisiasa na kimapinduzi na vikundi vingine vya kitaifa” kuunda serikali ya kiraia.
Makubaliano hayo ya wazi kutoka kwa kiongozi huyo wa mapinduzi, yalikutana na mashaka kutoka kwa wanaharakati wanaounga mkono demokrasia, yalianzisha mchakato wa kisiasa ulioyumba-yumba ambao uliishia katika makubaliano ya mfumo, uliotiwa saini mwezi Desemba.
Huku wataalam wakiashiria shinikizo la ndani kwa Burhan ili kuzuia matarajio ya Daglo katika chipukizi, mkuu wa jeshi alitaka kutumia mchakato wa kisiasa kupunguza uhuru wa RSF.
Ilionekana kuchelewa sana, hata hivyo wakati majenerali hao wawili waliposhambuliana, huku mzozo wa pande zote ukizuka Jumamosi.
