Shilingi ya Kenya ilishuka hadi kiwango cha chini kabisa cha 150 hadi dola Jumatatu, na kuongeza masaibu ya watu ambao tayari wameathiriwa na mfumuko wa bei na msururu wa ushuru mpya.

Shilingi imekuwa ikishuka kwa miaka kadhaa na kuporomoka kwa karibu asilimia 24 katika mwaka uliopita, chini ya shinikizo la viwango vya juu vya deni na kupungua kwa mapato ya serikali.

Kulingana na data ya Benki Kuu ya Kenya, dola ilikuwa ikiuzwa kwa zaidi ya shilingi 150, ingawa baadhi ya benki za biashara na mashirika ya kubadilisha fedha za kigeni yamekuwa yakiiuza kwa kiwango hicho au zaidi katika wiki za hivi karibuni.

Ken Gichinga, mwanauchumi mkuu wa Mentoria Economics, amesema kiwango cha ubadilishaji kinaonyesha kuimarika kwa dola wakati wa mzozo wa Mashariki ya Kati “ambao unasukuma wawekezaji kwenye mali salama”, pamoja na mavuno mengi ya hazina ya Marekani.

Kenya ilikuwa imekusanya zaidi ya shilingi trilioni 10.1 (dola bilioni 67) katika deni kufikia mwisho wa Juni, kulingana na takwimu za Hazina, sawa na karibu theluthi mbili ya pato la taifa.

Gharama ya kulipia deni hilo, haswa kwa Uchina, imepanda wakati sarafu ya Kenya imeshuka, na serikali pia ina eurobond ya $ 2 bilioni ambayo itaanguka mnamo Juni mwaka ujao.

Rais William Ruto mapema mwaka huu alianzisha aina mbalimbali za ushuru mpya na ulioongezwa ili kusaidia kujaza hazina ya serikali, licha ya kuahidi wakati wa kampeni za uchaguzi wa mwaka jana kusaidia kupunguza ugumu wa kifedha wa Wakenya wa kawaida.

Ukuaji wa uchumi ulipungua mwaka jana hadi asilimia 4.8 kutoka asilimia 7.6 mwaka wa 2021, ukiwa umeathiriwa na athari ya kimataifa kutokana na uvamizi wa Urusi nchini Ukraine, na ukame mbaya wa kikanda ulioathiri sekta muhimu ya kilimo nchini Kenya.

Mfumuko wa bei umesalia kuwa juu, kwa kiwango cha kila mwaka cha asilimia 6.8 mwezi Septemba, huku bei za vyakula na mafuta zikiendelea kupanda.