Mapigano ya hivi karibuni katika baadhi ya maeneo ya mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo yamewalazimisha zaidi ya watu 100,000 kukimbia makazi yao katika kipindi cha juma moja.
Wapiganaji wa M23, wanaoungwa mkono na Rwanda, waliteka mji wa Masisi, mji muhimu katika kanda ya madini ya DRC, siku ya Jumamosi.
“Kati ya Januari 1 na 3, 2025, mapigano makali kati ya jeshi la Kongo na kikundi cha silaha kisicho cha kiserikali katika Masisi Centre, mkoa wa Kivu Kaskazini, yalisababisha kuhama kwa takriban watu 102,000, kulingana na ripoti za eneo,” ilisema ofisi ya UN ya Kuratibu Masuala ya Kibinadamu.
Wizara ya Mambo ya Nje ya Rwanda ilisema kuwa maeneo yaliyotekwa na vikosi vya M23 siku za hivi karibuni yalikuwa chini ya udhibiti wa makundi ya Hutu yaliyohusishwa na mauaji ya kimbari ya 1994 ya Watutsi nchini Rwanda.
“Sehemu nyingi za wilaya ya Masisi ziko chini ya udhibiti wa FDLR, ambayo ni jeshi la kigeni linaloshikilia ardhi ya Kongo,” alisema Waziri wa Mambo ya Nje, Olivier Nduhungirehe, katika taarifa.
Aliongeza kusema kuwa alikataa vikali ukosoaji wa kimataifa ambao haukujumuisha “uvunjaji wa kudumu wa mipaka ya ardhi ya Kongo inayomilikiwa na jamii za Kikongelezi, ikiwemo Wakongelezi wa Kitutsi.”
Masisi, yenye idadi ya watu takriban 40,000, iko takriban kilomita 80 kaskazini mwa mji mkuu wa mkoa wa Kivu Kaskazini, Goma.
Hali ya utulivu ilirejea Masisi ifikapo Januari 5, na familia kadhaa zilizohama zilianza kurejea, alisema OCHA.
“Vigogo vya kibinadamu wanatahadharisha kuwa wimbi la wakimbizi linaweza kuzidisha hali mbaya ya Masisi, ambapo watu zaidi ya 600,000 walikuwa wamehama hadi Novemba 30, 2024,” iliongeza ofisi ya UN.
Kati ya Ijumaa na Jumatatu, timu za MSF na wizara ya afya zilipokea wagonjwa 75 katika hospitali mbili za eneo hilo.
“Mbali na kutoa huduma hii, vituo hivi viwili vya afya pia vilihifadhi mamia ya raia kwa siku kadhaa, ambao walitafuta hifadhi ili kupata ulinzi zaidi,” alisema Stephane Goetghebuer, mkuu wa misheni ya MSF inayoshughulikia miradi ya misaada ya matibabu katika Kivu Kaskazini.
Harakati ya M23, ambayo ni kundi la waasi linaloungwa mkono na Rwanda na jeshi lake, imechukua maeneo makubwa ya mashariki mwa DRC tangu mwaka 2021, ikiwaacha maelfu ya watu bila makazi na kuanzisha janga la kibinadamu.
Mazungumzo yaliyoongozwa na Angola kati ya Rais wa DRC Felix Tshisekedi na Rais wa Rwanda Paul Kagame yalifutwa ghafla katikati ya Desemba kutokana na kutokubaliana kuhusu masharti ya makubaliano ya amani yaliyopendekezwa.
Kwa zaidi ya miaka 30, mashariki mwa DRC imetawaliwa na mapigano kati ya vikundi vya kijeshi vya ndani na vya kigeni, kuanzia vita vya kikanda vya miaka ya 1990.
