Chanjo iliyopo ya homa ya uti inatoa kinga dhidi ya kisonono, tafiti tatu zilisema siku ya Alhamisi, zikielekeza kwenye njia mpya ya kupambana na kuenea kwa ugonjwa huo wa zinaa.
Ugonjwa wa kisonono uliambukiza karibu watu milioni 82 mwaka jana, kulingana na Shirika la Afya Ulimwenguni.
Idadi ya wagonjwa imekuwa ikiongezeka huku ukinzani ukiongezeka kwa dawa zinazotumika kutibu ugonjwa huo, na hivyo kusababisha hofu kuwa huenda usiweze kutibika.
Hakuna chanjo ambayo imetengenezwa kwa ajili ya kisonono, ugonjwa ambao huathiri zaidi watu walio chini ya miaka 30 — hasa wanaume — na inaweza tu kuepukwa kwa kutumia kondomu au kujiepusha na ngono.
Hata hivyo tafiti tatu mpya katika jarida la Lancet Infectious Diseases zinaonyesha jinsi chanjo dhidi ya maambukizi ya meninjitisi ya bakteria B inaweza kuwa chanjo dhidi ya kisonono.
Watafiti wa Australia walichambua data ya zaidi ya vijana 53,000 na watu wazima waliopokea chanjo ya dozi mbili ya 4CMenB ya meningococcal B katika jimbo la Australia Kusini.
Waligundua kuwa ingawa ilikuwa na ufanisi mkubwa dhidi ya homa ya uti wa mgongo na sepsis, pia ilikuwa na ufanisi wa asilimia 33 dhidi ya kisonono.
Helen Marshall wa Hospitali ya Wanawake na Watoto huko Adelaide, ambaye aliongoza utafiti huo, alisema matokeo yalikuwa “muhimu kufahamisha mipango ya kimataifa ya chanjo ya uti wa mgongo na maamuzi ya sera.”
Utafiti mwingine uliofanywa nchini Marekani uligundua kuwa dozi mbili za chanjo zilitoa kinga ya asilimia 40 dhidi ya kisonono, huku dozi moja ikitoa asilimia 26.
Utafiti huo, ulioongozwa na Winston Abara wa Vituo vya Marekani vya Kudhibiti na Kuzuia Magonjwa, ulichunguza rekodi za afya za watoto 110,000 wenye umri wa miaka 16 hadi 23 huko New York City na Philadelphia kutoka 2016 hadi 2018, kulinganisha kesi za kisonono na chlamydia na chanjo ya meningococcal.
Seti zote mbili za waandishi zilikubali mapungufu katika masomo yao ya uchunguzi, wakitaka majaribio ya kimatibabu ili kuthibitisha matokeo.
Majaribio kama haya yanaweza “pia kutoa maarifa muhimu kuhusu utengenezaji wa chanjo mahsusi ya kisonono,” Abara alisema.
Utafiti wa tatu nchini Uingereza ulitumia uanamitindo kuangalia athari za kiafya na kiuchumi za kutumia chanjo dhidi ya kisonono.
Watafiti walikadiria kuwa kampeni ya chanjo inayolenga wanaume wanaofanya mapenzi na wanaume nchini Uingereza ingezuia visa 110,000 na kuokoa pauni milioni nane ($10.4 milioni, euro milioni 9.6) kwa muongo mmoja.
Kisonono huenea kwa urahisi kwa sababu watu wengi hawajui wanaugua na bila kujua huwaambukiza wapenzi wapya.
Ikiachwa bila kutibiwa, inaweza kusababisha utasa kwa jinsia zote mbili na kuongeza uwezekano wa kuambukizwa VVU.